Panik bozukluk, beklenmedik panik ataklar ile karakterize olan bir cins telaş bozukluğudur. Panik atak ise çarpıntı, terleme, titreme, nefes darlığı, uyuşma ya da berbat bir şeylerin olacağı hissini içeren ani kaygı nöbetleri (APA, 2013) olarak tanımlanmaktadır.
Kaygı dış dünyadan gelen, gözle görülür somut bir tehdit durumuna karşı verilen en ilkel duygusal reaksiyon iken (Oltmanns ve Emery, 2015); tasa ise yaşanılan travmalar daha sonrasında oluşan ‘ilkel kaygıların bellek izleri’ olarak tabir edilmektedir
şağıdaki belirtilerden en az dördünün (ya da daha fazlasının) birden başladığı ve 10 dakika ortasında en yüksek düzebir daha ulaştığı, başka bir yoğun kaygı ya da huzursuzluk devrinin olması:
Kaygı dış dünyadan gelen, gözle görülür somut bir tehdit durumuna karşı verilen en ilkel duygusal reaksiyon iken (Oltmanns ve Emery, 2015); tasa ise yaşanılan travmalar daha sonrasında oluşan ‘ilkel kaygıların bellek izleri’ olarak tabir edilmektedir
şağıdaki belirtilerden en az dördünün (ya da daha fazlasının) birden başladığı ve 10 dakika ortasında en yüksek düzebir daha ulaştığı, başka bir yoğun kaygı ya da huzursuzluk devrinin olması:
Çarpıntı, kalp atımlarını duyumsama ya da kalp suratında artma olması
Terleme
Titreme ya da sarsılma
Nefes darlığı ya da boğuluyor üzere olma duyumları
Soluğun kesilmesi
Göğüs ağrısı ya da göğüste kahır hissi
Bulantı ya da karın ağrısı
Baş dönmesi, sersemlik hissi, düşecekmiş ya da bayılacakmış üzere olma
Derealizasyon (gerçek dışılık duyguları) ya da depersonalizasyon (benliğinden ayrılmış olma)
Denetimini yitireceği ya da çıldıracağı korkusu
Vefat korkusu
Paresteziler (uyuşma ya da karıncalanma duyumları)
Üşüme, ürperme yahut ateş basmaları
- Sevilen birinin kaybı ayrılma ya da endişe verici diğer durumlar panik bozuklukların oluşumunda tesirlidir (Kurtz, 2012). Bunların yanı sıra panik bozukluğun psikodinamik temelinde ayrılık anksiyetesi, savunma tarzları, bağlanma biçimleri üzere etkenlerin rolü olabileceği düşünülmektedir (Çeçen, 2015). Ruhsal faktörler, fazla sorumluluk alma hissi, çevresel faktörler ve yaşam evreleri de panik bozukluğun oluşmasında tesirlidir
Panikler kişinin geçmiş yaşantı ve tecrübelerinden bağımsız değildir.